กลุ่มอีโต้น้อยผุดโครงการฝึกทักษะอาชีพและทัศคติที่ดีให้กับชาวบ้านโคกล่าม เพื่อฝ่าฟันภัยแล้งในชุมชนอย่างยั่งยืน

โครงการสร้างปัญญาฝึกทักษะเพื่อพัฒนาอาชีพผู้ด้อยโอกาส จัดทำขึ้นมาโดยศูนย์การเรียนรู้ชุมชนกลุ่มอีโต้น้อย เพื่อพัฒนาผู้ด้อยโอกาสในชุมชนโคกล่ามที่ประสบปัญหาด้านรายได้และภาระหนี้สิน เนื่องจากช่วงวลาที่ผ่านมาชุมชนได้ประสบปัญหาภัยแล้งทำให้ไม่สามารถสร้างผลผลิตทางการเกษตรได้ ส่งผลต่อมาเป็นปัญหามากมายในชุมชน

กลุ่มเป้าหมายของโครงการจึงเป็นผู้ด้อยโอกาสในหลายช่วงวัยคือ กลุ่มเกษตรกรวัยทำงาน กลุ่มเยาวชนช่วงวัยเรียน กลุ่มเกษตรผู้สูงอายุ ที่เป็นผู้ด้อยโอกาสและขาดแคลนทุนทรัพย์จำนวน 50 คน ที่สนใจการพัฒนาทักษะเพื่อยกระดับคุณภาพชีวิตของตน

เมื่อได้กลุ่มเป้าหมายแล้ว โครงการก็ลงพื้นที่เพื่อทำการวิเคราะห์ชุมชนและพบว่าพื้นที่บ้านโคกล่ามมีศักยภาพที่เป็นต้นทุนของชุมชน 4 ประเภท คือ ทุนด้านความรู้ ทุนด้านทรัพยากรธรรมชาติ ทุนด้านโครงสร้างพื้นฐาน และทุนด้านภาคีเครือข่าย ซึ่งต้นทุนทั้งหมดนี้ช่วยทำให้ทิศทางการพัฒนามีความชัดเจนมากขึ้นนั่นคือการฝึกฝนทักษะอาชีพพื้นฐานที่สร้างรายได้ได้จริง โดยเฉพาะการเพาะกล้าไม้ที่เป็นตุ้นทุนทางทักษะที่คนในชุมชนมีความเชี่ยวชาญอยู่แล้ว ไม่ว่าจะเป็นกล้าประดู่ ยางนา พยุง มะฮอกกานี ต้นรัง ฯลฯ ซึ่งโครงการจะช่วยเสริมองค์ความรู้ที่สำคัญในศตวรรษที่ 21 อย่างการใช้นวัตกรรมต่างๆ การตลาดออนไลน์ การจัดทำบัญชีต้นทุนและบัญชีครัวเรือน เข้ามาช่วยยกระดับการทำงานของชุมชนด้วย

นอกจากนี้หลักสูตรของโครงการยังสอดแทรกการปลูกฝังทัศนคติในด้านต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการเข้าใจตัวเอง การเห็นคุณค่าภายในตัวเอง การคิดอย่างเป็นระบบและมีเหตุผล รวมถึงการถอดบทเรียนความสำเร็จและปัญหาอุปสรรค เพื่อเป็นแนวทางให้กับสมาชิกในการพัฒนาต่อไป

จากที่โครงการได้ฝึกฝนทักษะให้กับกลุ่มเป้าหมายตามหลักสูตรที่วางไว้ เจ้าหน้าที่โครงการก็ได้เห็นความก้าวหน้าของกลุ่มเป้าหมาย อาทิ การพัฒนาอาชีพที่ใช้ชุมชนเป็นฐาน ความเข้าใจบริบทของชุมชนมากขึ้น และที่สำคัญคือสมาชิกมีรายได้เพิ่มขึ้นจากการเพาะกล้าไม้ โดยผู้รับผิดชอบโครงการได้เล่าให้ฟังว่า

“หลังจากที่เราได้เติมความรู้ด้านการเพาะกล้าไม้ให้กับสมาชิก เขาก็เอาทักษะไปทำกันจริงๆ ซึ่งสามารถจำหน่ายออกไปได้และมีรายได้เสริมวันละ 200 – 300 บาท บางวันมีคนมาซื้อที่หน้าร้านได้เป็นหลักพันก็มี ซึ่งในลำดับต่อไปเราจะพยายามสร้างเครือข่ายการตลาดให้มากขึ้น เพื่อเป็นช่องทางในการซื้อ-ขายสินค้าให้กับคนในชุมชน”

การวิเคราะห์ชุมชนอย่างถี่ถ้วนบวกกับความสร้างสรรค์ในการแก้ปัญหาของศูนย์การเรียนรู้ชุมชนกลุ่มอีโต้น้อย ทำให้การดำเนินโครงการมีความก้าวหน้าอย่างรวดเร็วและสามารถสร้างทักษะอาชีพให้กับคนในชุมชนได้อย่างเข้มแข็ง ซึ่งนอกจากจะช่วยให้ชุมชนมีรายได้เพิ่มขึ้นจากอาชีพเสริมแล้ว ยังมีบทบาทสำคัญต่อสิ่งแวดล้อมภายในชุมชนด้วย เพราะความสำเร็จของการนำพันธุ์ไม้ที่มีอยู่ในชุมชนมาเพาะขายนั้น ช่วยให้คนในชุมชนตระหนักถึงความสำคัญของทรัพยากรที่มีอยู่ โดยเฉพาะป่าของชุมชนที่ในปัจจุบันกำลังได้รับการดูแลจากคนในชุมชนมากขึ้น